Wat is ontwerpen voor inclusie?
Bij inclusie gaat het erom dat alle mensen kunnen meedoen in de samenleving. Ongeacht de vaardigheden en omstandigheden.
Mensen met beperkingen in vaardigheden of in bepaalde omstandigheden kunnen dit om lastig vinden. De Nederlandse overheid is wettelijk verplicht om er voor te zorgen dat haar digitale dienstverlening voor alle burgers goed toegankelijk en bruikbaar is. De Nederlandse wetgeving voor digitale toegankelijkheid is gebaseerd op internationale afspraken: een VN-verdrag en een Europese richtlijn.
Ontwerpen voor inclusie
Ontwerpen voor inclusie betekent dat de volledige diversiteit van mensen optimaal gebruik kan maken van (digitale) informatie- en communicatiemiddelen. Het is een ontwerpaanpak waarin je:
- rekening houdt met mogelijke beperkingen van gebruikers, in vaardigheden of vanwege hun omstandigheden;
- gebruikers met diverse beperkingen in het gehele ontwerpproces betrekt.
Dus ontwerpen voor iedereen
Vaardigheden en omstandigheden kunnen veranderen. Een beperking hoeft dus niet blijvend te zijn. Een beperking kan ook tijdelijk of in een specifieke situatie zijn. Voorbeelden hiervan vind je op de poster ‘Iedereen is beperkt’. Klik op de afbeelding om het poster-bestand als download te openen.

Wat er op de poster staat
Iedereen is beperkt
Een beperking is geen uitzondering op de regel, maar een uitzonderlijk diverse regel. Geïnspireerd door de Mucrosoft Inclusive Design Toolkit.
- Fysiek
- Zien: zon op scherm (situatie), oogoperatie (tijdelijk), blind (blijvend)
- Bewegen: baby op arm (situatie), arm gebroken (tijdelijk), verlamd (blijvend)
- Praten: zit in stiltecoupé (situatie), vreemde taal (tijdelijk), afasie (blijvend)
- Horen: koptelefoon (situatie), oorontsteking (tijdelijk, doof (blijvend)
- Cognitie: vermoeid (situatie), burn-out (tijdelijk), dyslexie (blijvend)
- Psychosociaal: onder invloed (situatie), rouw (tijdelijk), autisme (blijvend)
Bij alle voorbeelden van beperkingen staat ter verduidelijking een plaatje van een persoon die de beperking ervaart.
Afzender poster: Gebruiker Centraal, voor een gebruiksvriendelijke overheid.
Ontwerpen voor inclusie en andere ontwerpaanpakken

Ontwerpen voor inclusie staat internationaal bekend als Inclusive Design. Er zijn ook andere ontwerpaanpakken waarbij de gebruiker centraal staat. Een aantal aanpakken richt zich vooral op het betrekken van gebruikers tijdens het ontwerpproces. Zoals human-centered design, user-centered design, participatory design en co-design.
Andere benaderingen richten zich vooral op principes en richtlijnen waar het ontwerp aan moet voldoen. Zoals usability, user experience, persuasive design en value-centered design. Inclusive Design gaat over het proces én over het ontwerp, en richt zich daarbij specifiek op de diversiteit van gebruikers. Accessibility en Universal design/Design-for-all doen dat ook, maar daar gaat het vooral over het ontwerp en minder over het proces.
Wat levert het op?
Ontwerpen voor inclusie levert economische, maatschappelijke én persoonlijke waarde op. Meer weten?