Dak- en thuislozen

Dakloze mensen hebben vaak te maken met meerdere problemen (psychische problemen, verslaving, schulden). De maatschappelijke opvang is veel meer dan het verstrekken van bed, bad en brood.

Ze hoeven niet alles van me te weten.

Maaike, 39

33.000 mensen tussen de 18 en 65 waren naar schatting dakloos op 1 januari 2024, meldt het CBS. Mensen die buiten, in een auto, kraakpand of vakantiewoning slapen, en mensen die de noodopvang bezoeken, telt het CBS als dakloos. Volgens Trimbos is onbekend hoeveel mensen in Nederland werkelijk dakloos zijn, omdat complete en betrouwbare cijfers ontbreken. Cijfers over het aantal daklozen in Nederland lopen uiteen, afhankelijk van de definitie en de wijze van tellen.

Bron: Feiten en cijfers vanuit Trimbos Instituut

Dakloze mensen hebben vaak te maken met meerdere problemen (psychische problemen, verslaving, schulden). De maatschappelijke opvang is veel meer dan het verstrekken van bed, bad en brood.

In de (laagdrempelige) maatschappelijke opvang wordt gesignaleerd dat het aantal dakloze mensen met psychische stoornissen toeneemt. Nieuwe groepen dienen zich aan binnen de maatschappelijke opvang. Hoewel precieze cijfers ontbreken, zijn er signalen dat steeds meer mensen dakloos worden zonder dat er sprake is van verslavingsproblematiek en/of psychiatrische problemen. Er spelen meestal meerdere problemen tegelijkertijd.

Tips

Omgaan met deelnemers

tip.description: Bij ontwerpen voor inclusie betrek je vertegenwoordigers van de doelgroep, samen met andere stakeholders. Zowel bij het ontwerpen als bij het (tussentijds) evalueren. De omgang met deelnemers is daarbij van groot belang. Dat uit zich in het proces en de setting, je houding en gedrag en de gebruikte gesprekstechnieken.

Maken van notities

tip.description: Notities zijn vaak een aanvulling op andere vormen van vastleggen van informatie. Bedenk vooraf wat je wilt vastleggen. En hoe. Bedenk of je een notitiestructuur wilt hanteren of dat je dit open wilt laten. Geef iemand specifiek de rol van notulist, zeker als er meerdere deelnemers zijn.

Evalueren met deelnemers en projectteam

tip.description: Geef deelnemers de mogelijkheid hun ervaringen over deelname te delen. Dit geeft inzicht in wat goed ging en als prettig werd ervaren door de deelnemers bij het uitvoeren van de methode of wat de volgende keer anders of beter zou kunnen.

Vaardigheden

Psychosociaal

  • Het systeem moet vertrouwen wekken: bied hulp aan en zorg voor privacy.
  • Help gebruikers om fouten te voorkomen en corrigeren.
  • Zorg ervoor dat de inhoud relevant, begrijpelijk en vertrouwenwekkend is. En dat de inhoud in een handige en aantrekkelijke vorm is gepresenteerd.
  • Gebruikers kunnen zich gedwongen voelen om informatie te verstrekken, omdat ze anders niet de dienst krijgen die ze nodig hebben. Houd daar rekening mee.

Aanraders

  • Bied de mogelijk­heid aan om met een menselijke helpdesk in contact te komen, bij­voor­beeld telefonisch.
  • Geef de gebruiker voldoende tijd om tekst in te voeren en te corrigeren.
  • Betrek eindgebruikers bij het samenstellen van de inhoud.
  • Realiseer je dat gebruikers emotionele redenen kunnen hebben om een dienst te gebruiken.
  • Verplaats je in het perspectief van de gebruiker, ga niet uit van interne organisatie- en procesfactoren.

Afraders

  • Vermijd een indicatie van voor­tgang of een time-out; dit geeft te veel druk voor de gebruiker.
  • Vermijd neerbuigende of kinderachtige taal.
  • Vraag niet onnodig om persoonlijke informatie.
  • Vermijd dat gebruikers zich onpersoonlijk behandeld voelen (als een nummer).
  • Het systeem mag gebruikers niet stigmatiseren.

Externe links

  • Dossier Maatschappelijke opvang

    Feiten en cijfers over dakloze mensen, die vaak te kampen hebben met meerdere problemen (psychische problemen, verslaving, schulden) (Trimbos Instituut).